YaÅŸ çay üretiminde 2. sürgünde yaÅŸanan aşırı sıcaklardan dolayı 2013 yılında yüzde 10 ila 20 arasında rekolte düÅŸüÅŸü bekleniyor.
DoÄŸu Karadeniz Bölgesi’nde yaklaşık 800 bin dekar arazi üzerinde 210 bin üretici tarafından yapılan çay tarımı bu yıl aşırı sıcaklardan etkilendi. DoÄŸu Karadeniz Bölgesi’nde yılda ortalama 1 milyon 200 bin ton yaÅŸ çay üretimi gerçekleÅŸtirilirken bu yıl olumsuz hava ÅŸartlarından dolayı bu oranın yüzde 10 ila yüzde 20 arasında gerilemesi bekleniyor. Rekolte düÅŸüÅŸüne neden olarak 2. sürgünde çayın filizlendiÄŸi dönem hava sıcaklıklarının aşırı yüksek olması ve taze filizlerin yanması gösteriliyor. Yaklaşık 2 bin üreticinin etkilendiÄŸi tahmin edilirken Rize Tarım Hayvanlılık ve Köy Ä°ÅŸleri Ä°l MüdürlüÄŸü’ne konu ile ilgili olarak 100 üretici resmi baÅŸvuru yaparak inceleme talebinde bulundu.
ÖNÜMÜZDEKÄ° YIL ÇAY YETMEYEBÄ°LÄ°R
Konu ile ilgili açıklama yapan Rize Ziraat Odası BaÅŸkanı Nevzat Paliç, bu ÅŸekilde üretilen kuru çayın önümüzdeki sezona kadar tüketimi karşılamaya bileceÄŸini belirtti. Paliç, yaptığı açıklamada rekolte düÅŸüÅŸünün yüzde 10 ile yüzde 20 arasında tahmin edildiÄŸini ifade ederek “Bölgemizde ortalama yaÅŸ çay üretimi 1 milyon 200 bin tondur. Ancak geçtiÄŸimiz yıl bu rakam 1 milyon 143 bin ton’a geriledi. Bu yıl 2. sürgünde bazı çay bahçelerinde gözlenen yanma ile bu yıl üretim miktarının 1 milyon ton’a kadar gerileyeceÄŸini tahmin ediyoruz. Ülkemizde yılda ortalama 210 bin ton kuru çay imal edilmektedir. Tüketim ise 250 bin ton civarlarındadır. Aradaki 40 bin ton resmi yollarla ve kaçak olarak yurt dışından gelmekteydi. Çabalar ile bu yıl kaçak çay giriÅŸi önceki yıllara oranla azaltıldı. Rekolte düÅŸüÅŸü beklediÄŸimiz oranda olursa önümüzdeki sezona kadar üretilen kuru çay tüketimi karşılamayabilir” dedi.
ÖZEL SEKTÖR DÜÅžÜK FÄ°YATLA ÇAY ALMASIN
Paliç, rekolte düÅŸüÅŸünün çayın deÄŸerini arttıracağını belirterek, “Özel sektör iÅŸletmeleri üreticilerden düÅŸük fiyatla çay alıp, düÅŸük fiyatla kuru çay satmaları hem kendilerini hem de üreticiyi zarara sokmuÅŸtur. Özel sektörün de Çaykur için belirlenen taban fiyata yakın fiyatlar üzerinden çay alarak ürettiÄŸi kuru çayı gerçek deÄŸeri ile satması gerekiyor. Bunu saÄŸlamak için ille de yasaya gerek yok. Çaykur 1. 2 veya 3. aylarda birinci sürgün alımlarında günlük iÅŸleme kapasitesini 8 bin ton’a çıkartacağını duyurup kotası ile dönüm başına 400 kiloya çıkartırsa özel sektör iÅŸletmeleri birinci sürgünde yaÅŸ çay alabilmek için kış aylarından tedbirlerini almaya baÅŸlar. Çaykur bunu saÄŸlarsa özel sektör iÅŸletmeleri yaÅŸ çay alabilmek için önceden gerçek deÄŸeri ile üreticiler ile anlaÅŸmak zorunda kalacaktır. Bunun neticesinde hem çay hak ettiÄŸi deÄŸeri bulacak, Çaykur’un yükü hafifleyecek, taze alınacak çay ile çöp oranı azalıp kalite yükselecek. ÇAYKUR da, özel sektör iÅŸletmeleri de ve en önemlisi üretici de kar edecek” diye konuÅŸtu.