Necmettin Åžahiner'e göre; Bediüzzaman'ın mezarı bugün Isparta Sav kasabası mezarlığında.
Bediüzzaman Said Nursi bundan tam 55 yıl önce, 23 Mart 1960 tarihinde Urfa'da vefat etti. Son derece münzevi bir hayat yaÅŸamıştı. Vefatından sonra geriye 6000 sayfadan oluÅŸan Risale-i Nur Külliyatı ve birkaç küçük ÅŸahsi eÅŸyası kaldı. 83 yıllık ömrünün 35 yılını sürgün ve hapislerde geçiren Said Nursi'nin çilesi vefatından sonra da devam etti. 1960 darbesinden iki ay sonra bir Temmuz sabahı Urfa'dakimezarı bir manga asker tarafından parçalanarak cenazesi bir askeri uçakla bilinmeyen bir yere götürülüyor.
50 yıldır Bediüzzaman üzerine araÅŸtırmalar yapan, bu konuda 30'dan fazla kitap yazan Åžahiner, 27 Mayıs darbecilerinin mezar hırsızlığı konusunda ulaÅŸtığı tüm bilgi ve belgeleri "Belgelerle Bediüzzaman'ın Kabir Olayı" isimli bir araÅŸtırma kitabında bir araya getirdi.
Necmettin Åžahiner ile vefatının 55 yılında Bediüzzaman'ın gasp edilen mezarının akıbetini konuÅŸtuk.
50 YILDIR ARAÅžTIRIYORUM 5 BÄ°NDEN FAZLA Ä°NSANLA GÖRÜÅžTÜM
- 50 yıldır Said Nursi'nin izinde araştırma yapıyorsunuz. Bu macera nasıl başladı?
O dönemde gazeteler sürekli Bediüzzaman isimli bir ÅŸahıstan bahsediyordu. 1958 yılında Bediüzzaman hayatta iken Tarihçe-i Hayat isimli eserini satın aldım. Hayatımı baÅŸtan sona deÄŸiÅŸtirdi.
- Yolculuğunuzun ilk durağı neresiydi?
1969 yılında Bediüzzaman'ın doÄŸduÄŸu Nurs Köyü'ne gittik. Bediüzzaman nereye gittiyse, nereye adım attıysa oraya adım atmaya gayret ettim. Barla, EskiÅŸehir Cezaevi, Kastamonu, EmirdaÄŸ, Isparta, Van, Rusya her gittiÄŸi yere defalarca gittim. Ä°nanılmaz ÅŸahitliklerim var.
-Bugüne kadar kaç kiÅŸiyle görüÅŸtünüz?
Binden fazla Üstad'ı tanıyan insanla görüÅŸtüm. Sayısını inanın bilmiyorum. Bunun yanında 5 yüzden fazla devlet adamı, bürokrat, asker, sanatçı, siyasetçi, polis, gazeteci ve yazar ile Bediüzzaman'ı konuÅŸtum.
'BENÄ° ANLAMADILAR SÄ°YASÄ° DAVRANDIÄžIMI DÜÅžÜNDÜLER' DEDÄ°
- Bediüzzaman'ın son günlerinden biraz bahseder misiniz?
EmirdaÄŸ'da hükümet tabibi Dr. Tahir Barçın anlattı bana. Üstad gidip Tahir aÄŸabey ile EmirdaÄŸ'da vedalaşıyor. Oradan Isparta'ya geliyor. 3-4 gün Isparta'da kalıyor. Orada çok rahatsızlanıyor. "Arabayı hazırlayın Diyarbekir'e gideceÄŸiz" diyor. Sonra Urfa'ya gitmek istediÄŸini söylüyor. Åžoförü Hüsnü Bayram aÄŸabey "araba arızalı" diyerek onun yola çıkmasını engellemek istiyor. "Madem öyle eÅŸyalarımı satın eski bir araba temin edin gideceÄŸiz" diyor. Süratle araba hazırlanıyor ve 30 saatlik zor bir yolculuktan sonra Urfa'ya ulaşıyorlar.
-Urfa'da kimler karşılıyor?
Urfa'da Kastamonu'lu Abdullah YeÄŸin aÄŸabey var. Bediüzzaman ona yıllar önce "Urfa'ya git, ben de geleceÄŸim" diyor. Sözünü tutup Urfa'ya gidiyor. Ä°pek Palas Oteli 27 numaralı odaya yerleÅŸiyor. O oda bugün hala korunuyor. Ä°ki gün sonra bu odada vefat ediyor.
-Vefatında yanında kim var?
Zaten çok yorgun ve ateÅŸler içinde. AÄŸabeyler başında nöbet bekliyorlar. Nöbet sırası Bayram aÄŸabeyde. Saat gece 3'te ruhunu teslim ediyor.
-Son sözleri ne oluyor?
Hatıralarda kalan son sözlerini ölmeden iki gün önce arabada söylüyor. Yolda "beni anlamadılar, beni siyaset yapıyor zannettiler" diyor. Yolda bunu çok sık tekrarlıyor.
DARBECİLER KARDEŞİNE ZORLA KAĞIT İMZALATTILAR
- Nereye defnediliyor?
Hz. Ä°brahim Dergahı'nda küçük bir maÄŸara var. O maÄŸaranın tam karşısında iki tane küçük boÅŸ kubbe var. O kubbeyi yaptıran ÅŸahıs "yakında buranın sahibi gelecek"diyor. DediÄŸi gibi mezarın sahibi geliyor ve Üstad oraya defnediliyor?
- Said Nursi'nin cenaze töreni nasıldı?
O gün Urfa'da mahÅŸeri bir kalabalık vardı. Binlerce insan cenazeye katılıyor. Urfa Valisi cenaze namazına katılıyor. Demokrat Partili milletvekilleri de geliyor cenazeye. Ülkenin dört bir yanında Nur talebeleri Urfa'ya akın ediyor. Bu büyük ilgi CHP zihniyetinin ve darbecilerin gözünü korkutuyor.
- 27 Mayıs darbesinden sonra Bediüzzaman'ın mezarı kırılarak baÅŸka bir yere nakledildi. O günlerden biraz bahseder misiniz?
Ankara'da 27 Mayıs darbesinin kudretli generalleri ve albaylarında 1960 yılının temmuz ayında bir hareketlilik baÅŸladı. Niyetleri Bediüzzaman'ın kabrini yerinden çıkarıp bilinmeyen bir yere götürmekti. Yaptıkları hırsızlığa bir kılıf uydurmak için Abdulmecit Ünlükul'a zorla bir kağıt imzalatıyorlar.
BÄ°R ÖLÜNÜN MEZARINI GASPETMENÄ°N DÜNYADA ÖRNEĞİ YOK
- Bir insanın mezarını kırıp, cenazesini gasp edip başka yere taşımak nasıl bir şey anlaşılır gibi değil
Bir cenazeyi mezardan kaçırmanın insanlık tarihinde örneÄŸi yok. NebbaÅŸ mezar soyguncusu demek. Bir ölünün mezardan alınması dünyada örneÄŸi yok.
- Akrabaları müdahale etmiyor mu mezarın tahrip edilip cenazenin çıkarılmasına?
Üstad'ın kardeÅŸi Abdulmecid Ünlükul çekingen birisi. Vefatından 3 ay sonra kabir nakli için bir talepte bulunmasını istiyorlar. Ama kendisinin böyle bir talebi yok. Konya Valisi tarafından zorla bir evrak imzalatılıyor. Oradan kendisini Urfa'ya götürüyorlar. Urfa'da o gün güvenlik önlemleri had safhaya ulaşıyor. Darbeciler ÅŸehirde kuÅŸ uçurtmuyor. Mezarın gasp edilmesi için bütün ÅŸartları hazırlıyorlar.
MEZARINI PARÇALAYANLAR AÄžLAYARAK BANA SARILDI
- Mezarı kimler parçalıyor?
Götürdükleri askerler içinde Pehlivan Yusuf isimli bir er var. Kim ne kadar çok çalışırsa, yorulursa ona 30 gün izin vereceÄŸiz diyorlar. Askerler kimin mezarını kazdıklarını bile bilmiyorlar.
- Daha sonra tanıştınız mı o isimlerle?
Askerlerle tanıştım. Kimin mezarını gasp ettiklerinden bile habersizlerdi. Üstad'ın mezarını taşıyan iki pilotla görüÅŸtük. Birisinin adı Ahmet Kırlay. Evine gittim aÄŸlayarak karşıladı beni. Sarıldı "neden bu kadar geç geldin" diye sordu. "Biz ne yaptığımızı bilmiyorduk" dedi.
TÜRKEÅž'E SORDUÄžUMDA ÇOK ÖFKELENDÄ°
- 27 Mayıs darbesinden yer alan Alparslan TürkeÅŸ mezarın parçalanması olayının neresinde?
Alparslan TürkeÅŸ'le görüÅŸtüm. Yazılı olarak cevap vereceÄŸini söyledi ama cevap vermedi. Bu soru ile muhatap olunca nedense çok kızıyor. Bana da kızmıştı. Said Nursi'nin mezar meselesi denilince alevleniyor, öfkeleniyor. 27 Mayıs'ta radyolarda konuÅŸan darbenin kudretli albaydı Alparslan TürkeÅŸ. Elbette bu sorunun muhatabıdır. Ama asıl sorumlular kim derseniz. Birinci sorumlu Orgeneral Cemal Gürsel ve ikinci sorumlu Ä°çiÅŸleri Bakanı Muharrem Ä°hsan KızıloÄŸlu'dur. Ama TürkeÅŸ'in de iÅŸin içinde olduÄŸunu biliyoruz. Ä°htilalden sonra yaptığı bir konuÅŸmada kendisine Nurculuk sorulmuÅŸ ve "biz Said Nursi'nin mezarını kaldırmakla o meseleyi hallettik" demiÅŸtir.
- Said Nursi'nin gasp edilen cenazesi nereye götürülüyor?
Üstad'ın cenazesi Urfa'da bir askeri uçaÄŸa bindiriliyor. Önce tabut uçaÄŸa sığmıyor. Yeni galvanizli tabut getiriliyor ve diÄŸer tabut yakılıyor. Uçak Afyon'da askeri bir havaalanına iniyor. Tabutu erler alıyor ve askeri bir ambulansa koyuyor. Karşılama sırasında Isparta Valisi de var. Bir de Hamdi ÖmeroÄŸlu isimli demokrasi düÅŸmanı bir darbeci var.
- Cenaze Isparta'ya nasıl götürülüyor?
Isparta Valisi'nin eÅŸliÄŸinde Afyon'dan Isparta mezarlığına getiriliyor. Oraya defnediliyor. Abdülmecid aÄŸabey devamlı gözyaÅŸları içinde defin iÅŸlemini bekliyor. Yıllar sonra Üstad'ı Isparta'da gömen isim Ahmet Çam'ın evine gittim. Daha sonra Abdulmecid abi'yi Isparta'dan alıp Konya'da evine teslim ediyorlar. Konya'da eÅŸi Rabia Ünlükulu sapasaÄŸlam aldım diye imzalatıyorlar. Adeta bir kargo paketi gibi.
MEZARI BÄ°R KAZI SONUCUNDA BULUNUYOR
- Peki mezar nasıl bulunuyor?
1967 yılında Minareci lakaplı Nur talebesi bir aÄŸabeyin çocuÄŸu vefat ediyor. ÇocuÄŸuna mezar aranırken Allah'ın yardımıyla Bediüzzaman'ın galvanizli tabutuna rastlıyorlar. Darbeciler tabutu ters koymuÅŸlar. Ayak yerine baÅŸ, baÅŸ yerine ayak konulmuÅŸ. Saçlarından tanıyorlar Bediüzzaman'ı önce. Sonra vücut hatlarından kesinleÅŸtiriyorlar.
- Cenaze bugünkü yerine nasıl taşınıyor?
Üstad'ın ilk talebelerinden Zübeyir Gündüzalp'e var. Lise ve Üniversite yıllarında onunla bulunmak nasip oldu. Zübeyir aÄŸabey'e telefon ediyorlar. O günlerde saÄŸlık sorunları varmış. Telefon edenlere "ben çok hastayım, Bayram Yüksel aÄŸabeye telefon edin" diyor. Bayram aÄŸabey cenazeyi daha düzenli bir yere taşımak için Ankara'dan Isparta'ya geliyor.
- Kimler ÅŸahitlik ediyor Said Nursi'nin bugünkü mezar yerine gömülmesine?
Bayram Yüksel, Tahiri Mutlu ve onlara yardım eden 5-6 tane Isparta'lı Nur talebeleri mezarı taşıyorlar. Mezarı kazıyorlar galvanizli tabutu çıkarıyorlar. Bir gece Ispartalı AvÅŸarlar ailesinin evinde kalıyor tabut.
ISPARTA SAV MEZARLIÄžINDAKÄ° YERÄ° ÇOK AZ KİŞİ BÄ°LÄ°YOR
- Siz görüÅŸtünüz mü bir gece cenazeyi evinde tutan aile ile?
Evet görüÅŸtüm. "Tabutu açıp baktınız mı" diye sordum. Bakmışlar, kınalı saçlarından, boyundan, gözlerinden, burnundan, alnından Üstad'ın cenazesi olduÄŸuna kanaat getirdikten sonra tabutu tekrar kapatmışlar .
- Peki ÅŸu an Bediüzzaman'ın kabri nerede?
Risale-i Nur Külliyatı'ndan çok geçen Isparta Sav Köyü var. Bediüzzaman'ın cenazesi Sav mezarlığında bulunuyor. Bir mezar taşı da yok. Ben gittim gördüm. O bölgedeki Nur talebeleri ve aÄŸabeyler yerini bilirler ama bu konu Nur talebeleri arasında hiç konuÅŸulmaz.
MEZARININ PARÇALANACAÄžINI 1923 YILINDA YAZMIÅžTI
- Said Nursi'nin mezarının yeri yıllarca sır gibi saklandı. Talebeleri de bu konuyu hiç gündeme getirmedi. Bunun özel bir nedeni var mı?
Üstadın vasiyeti olduÄŸu için bunu yıllarca sır gibi sakladılar. "Kendini Risale-i Nur'a adamış birkaç talebem dışında mezarımın yerini kimse bilmesin" diyor. BaÅŸka bir yerde "Hz. Ali'nin mezarı nasıl kesin olarak bilinmiyorsa ben de mezarımın bilinmesini istemiyorum" diyor. Mezar adabının bilinmediÄŸinden yakınıyor. 1923'te yazdığı Lemaat isimli eserinde yıkılmış mezarından bahseden bir ÅŸiire yer veriyor. AÄŸabeylerde bunlara binaen mezar hadisesini hiç gündeme getirmiyorlar.
CHP zihniyetini ve zulmünü anlatan bir olay
- Peki Said Nursi'yi çok seven biri olarak bu konuyu sizin açıklamanız bir çeliÅŸki deÄŸil mi?
Bu soru bana çok sık soruluyor. Bediüzzaman'ın mezarının parçalanarak gaspedilmesi çok sarsıcı bir hadise. Dünya görüÅŸü ne olursa olsun bu konu anlatıldığında insanların gözleri açılıyor. CHP zihniyetini ve zulmünü anlatan bir olay. Ben o yüzden bu konunun sürekli gündemde tutulması ve Üstad'ın adının geniÅŸ kitlelere duyurulması gerektiÄŸini düÅŸünenlerdenim.
.jpg "Rize Belediye Başkanları Mazbatalarını Aldı")
