LazoÄŸlu Muhammed PaÅŸa’nın Mısır’ın baÅŸkenti Kahire’de yapılmış bir heykeli var ve bu adla birde heykelin olduÄŸu yerde meydan var.
Patikaa.com olarak yaptığımız araÅŸtırma’da LazoÄŸlu Muhammed PaÅŸa ile ilgili tarihsel farklı farklı bilgiler var olduÄŸunu gözlemledik. Fakat hepsinin ortak noktası onun kahraman oluÅŸundan bahsedilmesidir.
Lazların sınırlar ötesindeki hikâyesini anlatan heykel. Mısır baÅŸkenti Kahire’de. Nil nehrinin kıyısında bir meydanda. Yüksekçe mermer bir kaide üzerine konulmuÅŸ, yaklaşık bir buçuk insan boyundaki heykel. Belinde palası, üzerinde cepkeni, başında sarığı, kıvır kıvır sakalları, çakmak çakmak bakan gözleri; Karadenizli olduÄŸunu ortaya koyan kanatlı iri burnu ile Osmanlı donanmasının kahraman deniz askerlerinden bir denizci heykeli tüm heybetiyle duran bir heykel. Altındaki yazıyı okuduÄŸunuzda “Laz-Ogli Mohammed Bey” yazısı göze çarpıyor. Kahire’nin en güzel yerine Laz OÄŸlu Muhammed Bey’in heykelini dikip meydana adını vermiÅŸler.
Åžkunebura’nın araÅŸtırmasına göre ise PadiÅŸah 3. selim zamanında Fransızlar ve Ä°ngilizler Mısır’a saldırıp Kahire’ye girmiÅŸler, Kavalalı Mehmet Ali PaÅŸa’ya yardım amacı ile Osmanlı donanmasındaki leventler kahramanca savaÅŸarak düÅŸmanları kovmuÅŸlar. Osmanlı donanmasında bulunan Laz OÄŸlu Muhammed Bey ise gerçekten çok kahraman birisiymiÅŸ, emrindeki adamları ile canı pahasına savaÅŸarak bir mahallede çoluk çocuÄŸu katledilmekten kurtarmış ve ÅŸehit olmuÅŸ. Laz OÄŸlu Muhammed Bey ise yüzlerce yıl sonra hatırlanarak, adına mısırlılar bir heykel yaptırmışlar ve Kahire’nin en güzel mahallesinin meydanına da “Laz OÄŸlu Meydanı” adını koymuÅŸlar.
Lazoğlu Heykelinin Yapım Hikayesi
Mısır Ä°çiÅŸleri Bakanlığı ve Mısır Ä°stihbarat Birimi’nin bulunduÄŸu meydandaki ”LazoÄŸlu Heykeli”nin ilginç bir hikayesi var.
Mehmet Ali PaÅŸa’nın torunu Tevfik PaÅŸa, Mısır’da komutanlığın yanı sıra uzun süre mali iÅŸlerden sorumlu olan ve dedesinin en güvendiÄŸi kiÅŸilerden LazoÄŸlu Muhammed Bey için heykel yapmak ister. Fakat heykelini yapacak Fransız heykeltıraÅŸ, ona ait hiçbir resim bulamaz. Bir gün sokakta bir arkadaşıyla yürürken, arkadaşının yoldan geçen bir ”Saka”yı (Evlere su taşıyan kiÅŸi) iÅŸaret ederek, ”Ä°ÅŸte LazoÄŸlu” deyip, Ona benzeyen birini göstermesi üzerine, heykeltraşın bu kiÅŸiyi dikkate alarak söz konusu heykeli yaptığı anlatılır.
Kavalalı Mehmet Ali PaÅŸa döneminde Mısır’da komutan ve mali iÅŸler sorumlusu olarak görev yapan, daha sonra ise bir süre sadrazamlık görevinde bulunduÄŸu belirtilen LazoÄŸlu Muhammed Bey’in adını taşıyan meydandaki heykelinin altında, Arapça’nın yanı sıra Latin alfabesiyle yazılmış ”Laz-Oglı Muhammed Bey-1828” levhası yer alıyor.
Takvim gazetesi yazarı Bekir Hazar 13 Eylül 2011 tarihinde LazoÄŸlu Muhammet PaÅŸa için ÅŸu satırları yazmıştı;
Tahrir Meydanı’nın hemen yanında bir semt var.
Adı; “Laz oÄŸli”..
Ve o Laz oÄŸli semtinin tam göbeÄŸinde bir buçuk insan boyunda bir heykel var.
Belinde palası, üzerinde cepkeni, başında sarığı… Kıvır kıvır sakalları… Çakmak çakmak gözleri… Ve kanatlı iri burnu ile… LazoÄŸlu’nun heykeli bu… PadiÅŸah 3. Selim zamanında Fransızlar ve Ä°ngilizler Mısır’a saldırıp Kahire’ye girdiler.
Ä°ÅŸgalci düÅŸmanı Kahire’den atmak için Osmanlı donanması harekete geçti.
İşte o donanmada kahraman bir yiğit vardı.
Adı Lazoğlu Muhammed idi.
LazoÄŸlu, emrindeki adamları ile Kahire sokaklarında düÅŸman kovaladı.
Ä°ngilizler bir mahallede çoluk çocuÄŸu katletmek üzereydi.
LazoÄŸlu yetiÅŸti, katliamı engelleyerek çocukların hayatını kurtardı.
Canı pahasına… Çünkü çocuklar için savaşırken ÅŸehadet ÅŸerbetini içti.
Yüzlerce yıl sonra onun aziz hatırasına Mısırlılar bir heykel yaptırdı.
O heykelin olduÄŸu semte “Laz oÄŸli mahallesi” adı verildi.
Dedemiz Laz oÄŸli Muhammed Mısır’da çocukları ölümden kurtardı
.jpg)
